'Kütüphanelerde tüm zamanların en büyük rekorunu kırdık'

Erdoğan, kütüphanelerde son yıllarda elde edilen başarıların gurur verici olduğunu belirterek, “2024 yılı sonunda Kültür Bakanlığımıza bağlı halk kütüphanelerimizdeki üye sayısını 6,7 milyona, kullanıcı sayısını 38,7 milyona ve kitap sayısını da 25 milyona çıkararak tüm zamanların en büyük rekorunu kırdık.” dedi.

Erdoğan, 2025 yılı itibarıyla bu sayının daha da arttığını ifade ederek, “Bu yıl ise güncel üye sayımız 7,6 milyona, kitap sayımız da 25,6 milyona ulaştı. Halihazırda dağıtımda olan 800 bin yeni kitabımızla bu sayıyı yıl sonunda inşallah 26,4 milyona yükselteceğiz.” diye konuştu.

Erdoğan, 2026 yılına kadar yeni kütüphanelerin de hizmete açılacağını belirterek, “Toplam kullanım alanımızı 800 bin metrekareden 1 milyon metrekareye, oturma kapasitemizi ise 150 binden 200 bin kişinin üzerine taşıyacağız.” ifadelerini kullandı.

“Bakınız, bugün okul öncesinden doktora sonrası düzeye kadar eğitim kurumlarımızla, kütüphanelerimizle, gençlik merkezlerimizle çıtayı her geçen gün daha yükseğe taşıyoruz.” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, üniversiteler, vakıflar ve yerel yönetimlerle birlikte kütüphanecilik mirasının yaşatıldığını ve geliştirildiğini vurguladı.

Cumhurbaşkanlığı olarak bu sürece liderlik ettiklerini belirten Erdoğan, beş yıl önce hizmete açılan Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nin bugün 5 milyon 100 bini aşkın matbu eserle, dijitalleştirilmiş kaynaklarla birlikte 141 milyon 700 bin eser barındırdığını söyledi. Erdoğan, “Millet Kütüphanemizi dünyanın en büyük üçüncü kütüphanesi haline getirdik.” dedi.

Erdoğan, 300 milyonun üzerinde elektronik kaynağın araştırmacıların hizmetine sunulduğunu belirterek, 112 ülkeden 135 farklı dilde eserin yer aldığı Dünya Kitaplığı ile 13 ana ve 233 alt veri tabanı sayesinde küresel çapta erişim sağlandığını ifade etti.

125 bin metrekarelik alanı, 5 bin kişilik oturma kapasitesi, toplantı ve seminer salonları, teknoloji sınıfları, açık ve kapalı otoparkları, yemek salonları, kafeteryaları ve 201 kilometreyi bulan raf uzunluğuyla Millet Kütüphanesi’nin öğrenciler, akademisyenler ve tüm vatandaşlara açık olduğunu dile getirdi.

Geçtiğimiz yıl yaklaşık 2 milyon ziyaretçi ağırladıklarını belirten Erdoğan, “Dünyada üçüncü sıradayız. Laf ola beri gele yok; icraat, icraat, icraat.” sözleriyle kütüphaneler alanında gerçekleştirilen yatırımların somut sonuçlarını vurguladı.

Millet Kütüphanesi’ne 8,5 Milyon Ziyaretçi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu yıl Ekim ayı itibarıyla 8,5 milyon ziyaretçinin Millet Kütüphanesi’ni gezdiğini belirterek, özellikle lise ve üniversite öğrencilerinin yoğun ilgisinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

“Her sabah erken saatlerde pırıl pırıl evlatlarımız Millet Kütüphanesi'ne gelmek için adeta birbirleriyle yarışıyor.” diyen Erdoğan, kütüphanede okuyan, araştırma yapan ve sınavlara hazırlanan gençlere günde iki öğün çorba, 15 çeşit içecek ve kek ikram ettiklerini, bu yılın ilk sekiz ayında 5 milyon 927 bin ücretsiz ikram yapıldığını açıkladı.

Kütüphanede düzenlenen 1.894 eğitim ve bilim atölyesinde 17 bin 642 katılımcının hiçbir ücret ödemeden eğitim aldığını söyleyen Erdoğan, son beş yılda 46 büyük sergiye ev sahipliği yapıldığını da ifade etti.

Güncel üye sayısının 7,6 milyona, kitap sayısının ise 25,6 milyona ulaştığını belirten Erdoğan, “Dağıtımda olan 800 bin yeni kitabımızla bu sayıyı yıl sonunda 26,4 milyona çıkaracağız.” dedi. Ayrıca 2026 yılına kadar açılacak yeni kütüphanelerle toplam kullanım alanını 1 milyon metrekareye, oturma kapasitesini ise 200 bin kişinin üzerine taşımayı hedeflediklerini açıkladı.

Rami Kütüphanesi Üreten Merkeze Dönüştü

Cumhurbaşkanı Erdoğan, kütüphanecilikte atılan adımlara Rami Kütüphanesi’nin de örnek teşkil ettiğini belirterek, “İki yıl önce büyük yürüyüşümüzde yeni bir halka, yeni bir safha olarak tarif ettiğimiz Rami Kütüphanesi’ni hizmete açmıştık.” dedi.

Rami Kütüphanesi’nin sosyal donatıları, atölye çalışmaları ve kültür-sanat etkinlikleriyle yaşayan ve üreten bir merkez haline geldiğini kaydeden Erdoğan, burada faaliyet gösteren dünyanın en büyük yazma eser restorasyon laboratuvarı olan Kitap Şifahanesi’nde bu yıl 40 bin eserin durum tespiti, 28 bin eserin temizliği ve 4 bin 446 eserin restorasyonunun tamamlandığını bildirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son yıllarda Türkiye’nin kütüphanecilik alanında önemli ilklere imza attığını belirterek, “Türkiye'nin ilk gar, havalimanı ve alışveriş merkezi kütüphaneleri ile 0-3 yaş bebek, tarım, turizm ve müzik kütüphanelerini hayata geçirdik. İstanbul'da tüm ithamlara, tüm iftiralara rağmen Atatürk Kültür Merkezi'ni yeniden ve çok daha güçlü bir şekilde inşa ettik. Önümüzdeki aylarda Haydarpaşa'da yine muhteşem bir kütüphanemizi hizmete açacağız.” dedi. Erdoğan, yakın zamanda bir ilke daha imza atarak ülkemizin ilk hastane halk kütüphanesinin Eylül ayı sonunda hizmete açıldığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, dijitalleşme çalışmalarında da önemli mesafe kaydedildiğini vurgulayarak, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı koleksiyonunda yer alan 457 bin eserin dijital nüshasının araştırmacıların erişimine açıldığını bildirdi. Derleme ve kataloglama alanlarında da rekor kırıldığını belirten Erdoğan, “2024’te 107 bin 33 kitabı derleyerek Cumhuriyet tarihinin en yüksek rakamına ulaştık. Eylül 2025 itibarıyla 154 bin kataloglama faaliyetiyle yeni bir başarıya imza attık.” ifadelerini kullandı.

Erdoğan, Millî Dijital Kütüphane Projesi kapsamında Millî Kütüphane’de verilen hizmetlerin sanal bir modellemeyle dijital ikizinin oluşturulduğunu belirtti. Proje sayesinde üyelerin, Ankara’daki yerleşkeye ek olarak ülke genelindeki 69 halk kütüphanesinde kurulan erişim istasyonlarından 20 milyondan fazla kaynağa ulaşabildiğini aktardı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının sonunda, tüm bu hizmetlerde emeği geçen bakanlıklara, kurumlara ve özellikle kütüphanecilere teşekkür etti.

Bilgiye Erişimde 'Kütüphane 5.0' Dönemi Başladı

Konferansta konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise kütüphanelerin yalnızca geleneksel bilgi sunum merkezleri olmaktan çıkarılarak, artık dijital üretim ve katılımcı öğrenmenin merkezine dönüştüğünü vurguladı.

“Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu, (ANKOS) üniversite kütüphaneleri arasında güçlü bir iş birliği kültürünün göstergesidir.” diyen Bakan Ersoy, ANKOS Link 2025’in bilginin dolaşımı ve üretimi açısından önemli bir platform olduğunu söyledi. Ersoy, Türkiye'deki üniversite ve araştırma kütüphanelerinin elektronik akademik kaynaklara erişiminin bu iş birliği sayesinde sağlandığını belirtti.

Türkiye Yüzyılı Vizyonu Bilgiyle Güçleniyor

Bakan Ersoy konuşmasında, “Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde her bir menziline kararlılıkla ilerlediğimiz Türkiye Yüzyılı Vizyonu; bilgiyle güçlenen, teknolojiyi insanın yararına kullanan bir toplum inşa etme hedefini taşıyor.” diyerek, bu vizyonun kütüphaneler üzerinden somutlaştırıldığını ifade etti. Ersoy, “Kütüphanelerimizi fikirlerin, üretimin ve yeniliğin buluşma noktası hâline getirerek bilgiye erişimin güvenilir, kapsayıcı ve sürdürülebilir olduğu bir gelecek inşa ediyoruz.” dedi.

Yaşayan ve Üreten Kütüphane Yaklaşımı

Ersoy, bakanlık olarak “Yaşayan Kütüphane” yaklaşımı ile kütüphaneleri bilgiye erişim sağlayan mekânlar olmanın ötesine taşıdıklarını söyledi. Bireylerin sosyal, kültürel ve eğitsel ihtiyaçlarına cevap sunacak çok farklı konularda etkinlikler düzenleyen ve kullanıcıların belli alanlardaki becerilerini arttırmaya yönelik eğitici ve bilgilendirici faaliyetler tertip eden yapılara dönüştürdüklerini vurgulayan Ersoy, “Üreten Kütüphaneler” vizyonuyla bu iddialı yaklaşımı bir adım daha öteye taşıdıklarını belirtti.

Ersoy, kütüphaneleri artık ülkenin sosyal, kültürel, bilimsel ve hatta iktisadi kalkınmasına katkı sunacak üretim ve fırsat merkezleri hâline getirmeyi hedeflediklerini kaydetti.

Akıllı Kütüphaneler Kullanıcı Deneyimini Geliştiriyor

Bakan Ersoy, kütüphanecilik anlayışının dünya genelinde “Toplum 5.0” süreciyle birlikte siber-fiziksel sistemlerin entegrasyonuna dayandığını ve dijital-fiziksel dünyalar arasında yenilikçi hizmet modelleri geliştirmeye, üretim ve kalkınma süreçlerine destek olma, kültürel mirası dijital ortamlarda koruma ve erişilebilir kılma hedeflerine odaklandığını ifade etti.

Ersoy, dijital dönüşümde insanı merkeze alan bu küresel vizyona Türkiye’nin de güçlü bir şekilde uyum sağladığını vurguladı. Bakanlık olarak bu dönüşümün en önemli adımlarından birinin “Yapay Zekâ Temelli Akıllı Kütüphaneler Projesi” olduğunu söyleyen Ersoy, “Sayın Cumhurbaşkanımızın yüksek iradeleriyle hayata geçen ve kurulduğu günden bu yana yaklaşık 7 milyon kullanıcımıza hizmet vermiş olan Rami Kütüphanesi ile Millî Kütüphanemizde testleri süren bu sistem, kullanıcıların arama davranışlarını analiz ederek bilgiye erişimde kişiselleştirilmiş öneriler ve imkânlar sunuyor.” dedi.

Ersoy, bu sistemin bilgiye erişimi daha kolay ve kullanıcı dostu hale getirdiğini belirterek, “Kütüphane 5.0 vizyonu, dijital dönüşümün merkezine insanı yerleştiriyor. Bilgiye erişimde fırsat eşitliğini güçlendirmek bu vizyonun hem sebebi hem gereğidir.” ifadelerini kullandı.

Kütüphaneler Artık Her Yerde

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, kütüphanelerin artık yalnızca sessiz okuma alanları değil; üretimin, öğrenmenin ve dijital katılımın bir arada yaşandığı dinamik mekânlara dönüştüğünü belirtti. Ersoy, havaalanı ve garlardan alışveriş merkezleri ile hastanelere kadar birçok noktada hayata geçirilen uygulamalarla kütüphanelerin hayatın her anında ulaşılabilir hâle geldiğini ifade etti.

Yürütülen projelerle kütüphanelerin sadece zorunluluktan gidilen yerler olmaktan çıkarıldığını vurgulayan Ersoy, bu alanların artık verimli olduğu kadar keyifli zaman geçirmek için tercih edilen mekânlara dönüştüğünü söyledi. Etkinlikler ve atölyeler sayesinde ziyaretçilerin edilgenlikten çıkarılıp etken ve aktif konuma getirildiğini, okumanın yanında yaparak ve uygulayarak öğrenme süreçlerinin de desteklendiğini belirtti.

Ersoy, Bakanlık olarak kütüphane hizmetlerini öncü ve özgün uygulamalarla çağın gereklerini karşılayacak kaliteye, teknolojik yeterliliğe ve sosyal yapıya kavuşturmaya kararlı olduklarını sözlerine ekledi.

Bakan Ersoy, konuşmasının sonunda yürütülen çalışmalara verdikleri ilgi ve destekten dolayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a şükranlarını sundu.

Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu Derneği ile Millet Kütüphanesi’nin yönetici ve çalışanları başta olmak üzere, ANKOS Link 2025’in düzenlenmesinde emeği geçen tüm akademisyen ve kütüphanecilere teşekkür eden Ersoy, organizasyonun Türkiye’nin bilgi altyapısına yeni katkılar sunmasını temenni etti.