İlk telgraf hattı Edirne'den geçmiş
Edirne, tarihi ve kültürel özelliklerinin yanı sıra Osmanlı'da haberleşme ağına duraklık yapmasıyla dikkati çekiyor.
Pek çok medeniyetin izlerini taşıması, tarihi ve kültürel varlıklarıyla öne çıkmasının yanında Osmanlı'ya 92 yıl başkentlik yapan Edirne, stratejik önemi olan şehirlerin başında geliyor. Anadolu ile Avrupa arasında köprü konumundaki şehir, haberleşme ağlarında da bu özelliğini korudu. Osmanlı döneminde telgraf hattının geçtiği kent, Varna ile İstanbul arasında haberleşmede köprü oldu.
VARNA-EDİRNE-İSTANBUL
TELGRAF HATTI KURULDU
Açıklamalarda
bulunan Edirneli araştırmacı Cengiz Bulut, PTT'nin 180. kuruluş yıl dönümünü
kutladı. Bulut, Osmanlı Devleti'nde "ilk telgraf hattının" 1847-1855
yıllarında Varna-Edirne-İstanbul hattında kurulduğunu söyledi. Samuel Morse
tarafından bulunan telgrafla Sultan Abdülmecid'in yakından ilgilendiğini ifade
eden Bulut, "İstanbul-Edirne-Varna arasına telgraf hattı 1847-1855 yılları
arasında çekildi." dedi.
Abdülmecid'in destekleriyle Varna'dan
Edirne üzerinden İstanbul'a kadar hat çekildiğini anlatan Bulut, şunları
kaydetti: "ABD'den araştırmacı Samuel Morse bulduğu aletle, Amerika ve
Avrupa'da yardımcı olacak devlet bulamadığı için İstanbul'a gelmiş, Sultan
Abdülmecid Han'dan yakın ilgi görmüştü. Varna'dan saraya kadar gelen hat
tamamlanınca Sultan'a 'Emredin yazalım.' dediği kayıtlarda yer alır. Bunun üzerine
Sultan Abdülmecid Han'ın 'Beklenen gemi geldi mi? Avrupa ne hal içindedir?'
sözleri, vericiyle Varna'ya ulaşmış ve hayretler içinde gelen cevap Sultan'a
ulaştırılmıştır. Morse, elmaslı bir madalya ile üzerinde Abdülmecid Han'ın
imzası olan patent verilerek taltif edilmiştir. İlk telgraf haberleşmesi ise
Sultan Abdülmecid döneminde 9 Eylül 1855 Pazar günü faaliyete geçmiştir."
EDİRNE'DE TELGRAF
BÖLÜKLERİ KURULDU
Edirne'de
1855'ten sonra telgraf bölükleri kurulduğunu ve telgrafla haberleşmenin geniş
çapta kullanılmaya başlandığını anlatan Bulut, İlk Telgraf Müdürlüğüne de 29
Mart 1855'te Billurizade Mehmed Bey'in atandığını belirtti. Edirne'nin önemli
bir şehir olduğuna işaret eden Bulut, "Posta Telgraf Teşkilatının ilk
hattının Edirne'den geçmesi, kentin önemini artırdı. Ayrıca o zamanın
padişahlarının teknolojiye ne kadar önem verdiğini bize gösteriyor." diye
konuştu.
