Ayçiçeği denemeleri üreticiye yol gösterecek
Türkiye'nin önemli tarım merkezlerinden Edirne'de ayçiçeğinin kuraklığa dayanıklılığı çeşitli uygulamalarla test ediliyor.
Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinasyonunda, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nin katkılarıyla yürütülen tarla denemelerinde, ayçiçeğinde farklı ekim zamanları ve toprak işleme yöntemlerinin bitki gelişimine etkileri araştırılıyor.
İlk deneme ekimi merkeze bağlı Sarayakpınar Köyünde gerçekleştirildi. Testler kapsamında pulluk işlemeyle ekim, kazık çekilerek ekim ve anıza ekim yöntemleri birer ay arayla test edilecek. Çıkan sonuç değerlendirilecek.
Edirne’nin Sarayakpınar köyünde gerçekleştirilen bu bilimsel çalışmada, 2025 yılı Şubat, Mart ve Nisan aylarında yapılan ekimlerin ilk sonuçları paylaşıldı. Hazırlanan ön rapora göre, erken ekimlerin çıkış süresini uzattığı ancak gelişme sürecinde avantaj sağladığı belirtildi.
15 Şubat’ta yapılan ekimler, soğuk hava nedeniyle 43 günde çıkış yaparken; 15 Mart ekimleri 25 günde, 15 Nisan’daki geç ekimler ise sadece 14 günde toprak yüzeyine çıktı. Şubat ve Mart aylarında düşük toprak sıcaklıklarının çimlenme sürecini yavaşlattığı ifade edildi.
Toprak işleme açısından ise, anıza doğrudan ekim yönteminde çıkışların 2 ila 5 gün daha erken olduğu kaydedildi. Pulluk + kültivatör yöntemi ile çizel + kültivatör yöntemi arasında belirgin bir fark gözlenmedi.
Bitki gelişimi bakımından Şubat ve Mart ekimleri öne çıkarken, Nisan ayında yapılan ekimlerin gelişme düzeyi yüzde 40 oranında geri kaldı. En uzun bitkiler Şubat ayında ekilenlerde görülürken, en kısa bitkiler Nisan ayında yapılan ekimlerde yer aldı.
Toprak işleme yöntemleri incelendiğinde, en uzun bitkiler anıza doğrudan ekim ve pulluk + kültivatör yöntemlerinde gözlemlendi. Buna karşın çizel + kültivatör yöntemiyle yapılan ekimlerde bitki boyları diğerlerine göre yüzde 15 daha kısa kaldı.
Kök gelişimi açısından Mart ayı ekimleri öne çıkarken, en uzun kazık kök gelişimi çizel + kültivatör yönteminden elde edildi. Yaprak alanı bakımından Şubat ve Mart ekimleri avantaj sağlarken, Nisan ekimlerinde belirgin bir gelişme geriliği görüldü.
Bazı Şubat ve Mart ayı ekimlerinde mildiyö hastalığı belirtileri gözlense de, bu durum bitki gelişimini kalıcı olarak etkilemedi. Deneme alanında don veya soğuk zararı gözlenmezken, Trakya’nın farklı bölgelerinde bu riskin daha yüksek olduğuna dikkat çekildi.
Yetkililer, elde edilen ilk verilerin umut verici olduğunu ancak tane verimi açısından çiçeklenme ve dolum dönemlerinin kritik olacağını belirtti. Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, uzun dönemli gözlemlerle daha sağlıklı sonuçlara ulaşılabileceğini vurgulayarak üreticilere sabırlı olmaları çağrısında bulundu. Fahrettin Baydar
