Zıpkınkurt'tan '˜yoksunuz' tepkisi

Trakya Kalkınma Ajansı, Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı (YÜCİTA) ve Edirne Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) işbirliğinde düzenlenen Türkiye ve Trakya'da Coğrafi İşaretler programı gerçekleştirildi. Lalezar Restoran'da düzenlenen programa Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mahmut Şahin, YÜCİTA Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, ETSO Yönetim Kurulu Başkanı Recep Zıpkınkurt, Edirne Esnaf ve Sanatkârları Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Cingöz, ETSO Meclis Başkanı Mustafa Emre Alp, Edirne Ticaret Borsası (ETB) Meclis Başkanı Fedai Canım, akademisyenler ve Trakya'nın il ve ilçelerinden sektör temsilcileri katıldılar.

Trakya Bölgesi'ndeki coğrafi işaretli ürünler olan Keşan satır et, İpsala pirinci, Kırklareli hardaliyesi, Malkara eski kaşar peyniri, Edirne beyaz peyniri ve Edirne tava ciğerinin sunulduğu programın açılış konuşmasını Genel Sekreter Mahmut Şahin yaptı. Trakya'nın yöresel ürünlerini hem Trakya'da farkındalık oluşturmak, hem de Türkiye'de Trakya'nın yöresel ürünlerini tanıtarak uzun vadede Türkiye'nin ve Trakya'nın büyümesi amacıyla odalar ve borsalarla birlikte çalışma gerçekleştirdiklerini belirterek; 'Trakya Bölgesi'nde Malkara'nın kaşarı, İpsala'nın pirinci, Edirne'nin beyaz peyniri gibi 6 tane tescili alınmış ürün var. Ama bunun yanında yaklaşık 12-15 civarında da tescil başvurusu yapılmış,askıda bekleyen ürünlerimiz var' ifadelerine yer verdi.

Şahin, Trakya'da başvuru hazırlığı süren 10'un üzerinde ürün bulunduğunu açıklayarak; 'Meriç'in kavunu veya fıstığı, Tekirdağ köftemizi alıyoruz da onunla birlikte üzümden elde edilen bir yaprak varmış. O yaprağın kazanılması açısından güzel bir başvuru süreci başlatıldı.Kırklareli'de pancar pekmezi ve Kofçaz balığı veya Istranca bal dediğiniz balların yapılması, yine Edirne'mizde bazı ürünler var. Bu ürünlerin de protokolleri hazırlandı, imzalar atıldı. Ankara'ya coğrafi işaret noktasında tescil noktasında evrakların bir kısmı tescil teslim edildi ve süreç devam ediyor.Amacımız el birliği içerisinde Trakya'da coğrafi işareti alınmamış ürün bırakmak istemiyoruz. Bunun için ne gerekiyorsa, maddi veya manevi, paraysa para, teknik imkansa imkanı karşılama, danışmanlık, Ankara gitmek gerekiyorsa beraber gidelim, baskı veya lobi, siyasi destek gerekiyorsa bunu da sağlayalım' dedi.

'AB tarafından tescillenen 3 ürünümüz var'

Türkiye'nin dünyada, Avrupa Birliği tarafından tescillenmiş 3 tane ürünü olduğunu açıklayan Şahin;'Bizde Trakya Bölgesi olarak 4, 5, 6'ncıyı yapmak istiyoruz. Trakya bölgesinde 2020 yılına kadar ürünü alınmamış, başvurusu yapılmamış ve tanıtım noktasında kitapçığa girmemiş ürünümüz kalmasın. Trakya ile beraber Türkiye'de istifade etsin. Neden Edirne'nin peynirini, ciğerini, Tekirdağ'ın köftesini doğudaki bir arkadaşımız veya Avrupa'daki bir kardeşimiz yemesin' sözlerine yer verdi.

'Türkiye kazanacak'

Şahin'in konuşmasının ardından programda bir konuşma da Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu yaptı. Tekelioğlu, konuşmasında YÜCİTA'nın 15 Ekim 2015'te kurulduğunu söyleyerek; 'Amacımız; Türkiye'de coğrafi şartlar konusunda farkındalık yaratmak ve yine ülkemizde ideal coğrafi işaretler sisteminin kurulabilmesi için çaba harcamaktır. Tamamen gönüllülük esasına göre kurulmuş bir araştırma ağıdır. İnancımız; Türkiye'deki coğrafi işaretlerin gerçekten değerlendirilmesi, kayıt altına alınması, korunması, geliştirilmesi ve gelecek nesillere bırakılmasıyla Türkiye'nin ekonomik açıdan kazanacağına inanıyoruz ve bu bakımdan çalışıyoruz' dedi.

'Yöresel ürünler talebi artıyor'

Endüstriyel beslenme tipine tüketicilerin güveninin sarsılmasıyla birlikte dünyanın çok önemli bir süreci yaşadığına dikkat çeken Tekelioğlu; 'Yaşanan bir sürü gıda krizlerinden sonra bu küresel ticaretin bize empoze ettiği beslenme sistemi güzel bir şey değil. Bütün dünyada yöresel ürünler talebi hızla artıyor. Bizim halkımızın beslenebilmesi için yöresel ürünler, coğrafi işaretler inanın bir gıda güvenliğini oluşturuyorlar. Bu bakımdan büyük şansımız ve bu dünyanın hiçbir ülkesinde bizim sahip olduğumuz coğrafi işaret potansiyeli yok. Ama sahip olmak yetmiyor. Bunlara gerçekten gereken önemi vermek ve özellikle tescil aldıktan sonra iyi yönetmek, yönetişimini sağlamak ve denetim mekanizmalarını yaşama geçirmek lazım' ifadelerine yer verdi.

Zıpkınkurt'tan sitem

Tekelioğlu'nun konuşmasının ardından programda bir konuşma da Recep Zıpkınkurt yaptı. Zıpkınkurt, konuşmasında Edirne'de 4 adet coğrafi işaretli ürün bulunduğuna dikkat çekerek; 'Ama üzülerek söylüyorum ki bugün burada da gördüğüm gibi Edirne'de 4 tane coğrafi ürünümüz var, bunlarla ilgili çalışan firma sayısı yaklaşık 50 tanedir ama üzülerek ifade ediyorum burada 5 kişi var. Biz istediğimiz kadar toplantılar yapalım, coğrafi işaret ile ilgili çalışmalar yapalım, değerli hocamız gelsin işlerini bırakıp gönüllük esasına göre burada bize seminerler versin ama konunun muhatapları konudan faydalanacak, ticari olarak para kazanacak insanlar salonda yok.Yoksunuz yani. Ülkemiz zengin bir coğrafyaya sahip.Coğrafi konumu itibariyle ülkemizde 3bin 300 tane coğrafi işaret almış ürün var. Koskoca Avrupa'da 3 bin tane var. Yalnız bizim ülkemizde 3bin 300 tane var. Bu çok önemlidir. Bu ürünlere sahip çıkarsak, ürünlerin coğrafi işaretlerini alırsak, önümüzdeki dönemde markalaştırırsak; marka parayı kazanıyor' dedi.

'Tarımın yüzde 30'u çöpe gidiyor'

Açılış konuşmalarının ardından programın ilk oturumu olan '˜Yükselen bir küresel olgu: Coğrafi işaretler' başlığında sunumlar gerçekleştirildi. Oturumdaki ilk sunumu İzmir Ticaret Borsası Başkanlık Danışmanı Dr. Pınar Nacak, dünyada coğrafi işaretler konusunda yaptı. Nacak, sunumunda dünya nüfusu 2050 yılında 9.7 milyar olacağına dikkat çekerek; 'Buna bağlı olarak 2050 yılında gıda üretiminin yüzde 60 artması bekleniyor. 2100 yılında beklenen yaşam süresi 100 yıldır. 165 milyon insan, çocuklukta yetersiz beslenmeden mustarip ve düşük gelirli insanlar gelirlerinin yüzde 80'ini gıdaya harcıyorlar. Yüksek gelirlilerse ancak yüzde 10'unugıdaya harcıyorlar. Yeterli meyve sebze tüketerek yılda 7 milyon hayat kurtarabileceğini biliyor musunuz? Dünya nüfusunun hâlâ yüzde 1'i aç. 1.3 milyon ton gıda çöpe gidiyor. Dünyada tarım alanlarının yüzde 30'unu da çöpe atmak için üretim yapıyoruz. Son 40 yılda küresel bazda tarım dış ticareti yüzde 25 arttı ve bunun 2030 yılında yüzde 35 artması bekleniyor. 2050 yılına kadar protein talebinin de yüzde 80 artması bekleniyor' sözlerine yer verdi.

'Dünyada coğrafi işaret sayısı 10 bin'

Nacak, tarımda vahşi bir endüstriyelleşme olduğunu vurgulayarak; 'Dünyada 10 tarım işletmesinden 9'u aile İşletmesi.Bu işletmeler dünya gıda arzının yüzde 80'ini sağlıyor ve tarım,yüzde 40'lık payı ile dünyadaki en büyük işverenoluyor. Bu süreç bize bir takım yükler yüklüyor.Biyoçeşitlilik kaybı, kaynak tüketim sorunu, çiftçi kayıpları, fiyat dalgalanmaları, geleneksel üretim metotlarının ve geleneksel tatların yok olması gibi ciddi yükler yüklüyor. Bu nedenle tüm bu gerçekleri şöyle bir göz attığımızda coğrafi işaretlerin önemi artıyor. Dünyada coğrafi işaret sayısı 10 bindir. Bin 432'si Avrupa Birliği'ndedir. Bunların bin 762 şaraptır. Avrupa Birliği'nin yüzde 32'lik bir payı var ve çok büyük bir paydır. Türkiye'nin payı 371, Ekim ayı rakamı ise yüzde 3.7'dir. 2017 de ise 2.1'dir' dedi. Nacak'ın sunumunun ardından programda Türk Patent ve Marka Kurumu Uzmanı Gonca Ilıcalı da Türkiye'de coğrafi işaretler ve son gelişmeler konusunda sunum yaptı. 3 oturumdan oluşan program, gün boyunca devam etti.