TÜRKİYE'DE 19 BİNDEN FAZLA HASTA BÖBREK NAKLİ BEKLİYOR
Organ Nakli Merkezi Müdürü Prof. Dr. Sedat Üstündağ, ileri derece böbrek yetersizliği yaşayan hastaların yaşamlarını sağlıklı sürdürebilmeleri için böbrek nakline ihtiyaç duyulduğunu, Türkiye'de 19 binden fazla hastanın nakil beklediğini söyledi.
Prof. Dr. Üstündağ, "3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı
Haftası" dolayısıyla yaptığı açıklamada, böbrek yetersizliği görülen
hastalarda hayat kalitesinin bozulduğunu ve yaşam süresinin azaldığını ifade
etti.
Böbrek yetersizliği olan hastaların hayata tutunması için
iki yöntem olduğunu belirten Üstündağ, "Birincisi böbrek nakli yapılması
diğeri ise diyaliz yöntemleriyle hastanın kanındaki zehirleri temizlemek."
dedi.
Üstündağ, diyaliz tedavisinin vücuttaki zehirleri
temizlediğini ancak bu esnada yararlı moleküllerin kaybının da yaşandığını dile
getirdi.
Böbreğin tek görevinin zehirli maddeleri uzaklaştırmak
olmadığına dikkati çeken Üstündağ, şöyle devam etti:
"Böbrek pek çok hormonu üretir ve kan yapımı böbreğin
sağlıklı çalışmasıyla olur. Yine kemik yapımı böbreğin sağlıklı çalışması ve
birtakım hormonları üretmesiyle olur. Dolayısıyla diyaliz tedavisi zehirleri
bir miktar uzaklaştırır ama bu hormonları üretemez. Dünyanın neresine
giderseniz gidin bugün diyaliz tedavisi uygulanan hastaların yüzde 20'sini
gelecek sene görememe riskiyle karşı karşıyasınızdır. Ama nakil olmuş
hastalarda bu oran yüzde 2-4 arasında değişir. Organ naklinin hastalar ve
toplum için önemi bu rakamlarda gizlidir. Yaşam konforu ve kalitesi, ancak o
organla birebir işlevi yapan organın tekrardan vazife görmeye başlamasıyla sağlanır."
Üstündağ, Türkiye'de binlerce hastanın nakil beklediğini
dile getirdi.
En çok nakil beklenen organın böbrek olduğuna dikkati çeken
Üstündağ, "Türkiye'de 19 bin 80 hasta böbrek bekliyor. Böbrekten sonra en
çok organ bekleyenler karaciğer hastaları. 1337 karaciğer hastası nakil
bekliyor, 1204 hasta kornea nakli olmayı bekliyor. Yine 809 hasta kalp nakli
olmayı bekliyor, 239 hasta pankreas nakli bekliyor." diye konuştu.
Üstündağ, nakil bekleyen hasta sayısının her yıl arttığını
ancak böbrek bağışının aynı oranda artmadığını ifade etti.
Türkiye'de özellikle kadavradan bağış oranının düşük
olduğunu vurgulayan Üstündağ, şunları kaydetti:
"Bundan 15 sene evvel 1 milyon kişide 1 kişi
organlarını bağışlıyordu. Sağlık Bakanlığımız ve sağlıkla uğraşan derneklerin
büyük gayretleriyle milyonda 4-5 kişiye kadar ulaştı. Yetersiz ama, 4-5 kat
artması büyük bir başarı. Pandeminin araya girmesiyle rakamlar bir miktar
geriye gitmiş oldu. Pandemi öncesinde Türkiye'de 4 nakilden biri kadavradan
yapılıyordu keşke tersi olsa tabii. Ancak pandemi sonrasında kadavradan
nakiller yüzde 10'lara kadar düştü. 2021 yılında 3 bin 375 böbrek nakli yapılabildi.
Bu 3 bin 375 nakilin, 3 bin 71 tanesi canlıdan oldu. Geri kalanı kadavradan
oldu. Bu oldukça düşük bir rakam. Bu yılın rakamlarına bakacak olursak şu ana
kadar yaklaşık 2 bin 955 gerçekleştirilmiş oldu. Bunun 2 bin 616'sı canlıdan
geri kalanı kadavradan yapılabildi. Bu da yine yaklaşık yüzde 10 gibi bir orana
tekabül ediyor."
Üstündağ, Türk halkından bu konuda duyarlılık beklediklerini
dile getirerek, "Organların toprak altında çürüdüğü besbelli. Ama her bir
organ, nakil bekleyen hastalara yepyeni bir yaşam sunabilir." sözlerine
yer verdi.
AA