Edirne Kırmızısı için ikinci adım
Edirne Kırmızısı'nı kent kimliğine kazandırmak adına bilimsel, kültürel, sanatsal ve birçok alanda çalışmalar başlatan Trakya Üniversitesi, rengin elde edildiği bitkinin yetiştirilmesi ve çoğaltılması için düğmeye bastı.
Edirne Kırmızısı üretiminde kullanılan 'Rubia Tinctorum' bitkisinin yetiştirilmesi ve çoğaltılması çalışmalarına başlandı. Uluslararası literatürde Fransızca ismi 'Rouge d'Andrinople' olarak anılan Edirne Kırmızısı'nı kent kimliğine kazandırmak adına bilimsel, kültürel, sanatsal ve birçok alanda çalışmalar başlatan ve bu doğrultuda 'Edirne Kırmızısı Stratejik Planı' oluşturan Trakya Üniversitesi, stratejik planın bir parçası olan 'Bilimsel-Akademik' çalışmaların ikincisi için harekete geçti. Geçen ay düzenlenen '1. Uluslararası Edirne Kırmızısı e-Sempozyumu'nun ardından çalışmalarına ara vermeden devam eden Trakya Üniversitesi, Edirne Kırmızısı üretiminde kullanılan bir kök boya bitkisi olan Rubia Tinctorum'un Edirne topraklarında yetiştirilerek çoğaltılması adına girişimlerine başladı. Bitkinin yetiştirilerek bahar döneminde çoğaltılması adına hızlı bir şekilde hareket eden Trakya Üniversitesi, 1995 yılında ANG Vakfı tarafından Ali Nihat Gökyiğit'in eşi Nezahat Gökyiğit adına İstanbul'da kurulan Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi (NGBB) yetkilileriyle irtibata geçerek bitkinin üniversite bünyesine kazandırılmasını sağladı. Trakya Üniversitesi adına Edirne Kırmızısı çalışmaları yürüten Orkun Akman tarafından alınan Rubia Tinctorum bitkisinin kökleri Trakya Üniversitesi'ne ait seralara ekilerek çoğaltılması adına çalışmalara başlandı.
'HEDEF
BİTKİNİN EDİRNE EKONOMİSİNE KATKI SUNMASI'
Konuyla ilgili
açıklamalarda bulunan Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu,
Edirne Kırmızısı'nı doğduğu topraklarda yeniden eski parlak günlerine
döndürmeyi hedeflediklerini belirterek, 'Üniversitemiz tarafından hazırlanan
stratejik plan dahilinde bilimsel ve akademik çalışmalarımızdan bir yenisini
daha hayata geçirmenin heyecanını yaşıyoruz. Edirne ve civarında yetiştiği
bilinen kök boya bitkisinin uygun koşullarda incelenmesi ve çoğaltılması adına
Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ile güzel bir iş birliğine imza attık. İleriki
dönemde bitkinin daha geniş bir araziye yayılması için akademisyenlerimiz ve
araştırmacılarla birlikte, Edirne ve çevresinde saha taraması yapacağız. Nihai
hedefimiz, Edirne iklimine uygun koşullarda yetiştiği bilinen bu bitkinin
tekstil üretiminde kullanılarak Edirne ekonomisine eskiden olduğu gibi katkı
sunması. Biz bugün Edirne Kırmızısı için önemli bir adım daha attık. Bu adımın
ardından şehrimizin diğer dinamiklerinin de harekete geçmesi gerekiyor.
Özellikle tekstil firmaları ve kentteki ilgili meslek kuruluşlarının olayın
ticari boyutuna eğilmesi gerekiyor. Yapılacak güzel iş birlikleri sayesinde
rengi sadece bilimsel, kültürel ve sanatsal olarak değil, işin ticari boyutunu
da düşünerek kent ekonomisine kazandırmalıyız. Trakya Üniversitesi olarak
başlattığımız bu stratejik çalışmalar farklı alanlarda artarak devam edecek.
Edirne Kırmızısı'nı eski ihtişamlı günlerine kavuşturmak için var gücümüzle
çalışmaya devam edeceğiz' dedi.
'BİTKİ
İÇİN PROJE ÇALIŞMASI'
Edirne ve civarında
yetiştiği bilinen ve köklerinden alizarin ve parparin adlı boyar maddelerin
elde edildiği Rubia Tinctorum bitkisini, bünyesindeki seralarda yetiştirmeye
başlayan Trakya Üniversitesi, bir yandan da proje çalışmalarıyla bitkinin
bölgemiz şartlarındaki tarımsal potansiyelini ortaya koymayı amaçlıyor. Trakya
Üniversitesi Havsa Meslek Yüksek Okulu Müdürü Prof. Dr. Mustafa Tan tarafından
planlan bir proje ile Rubia Tinctorum bitkisinin Edirne şartlarında 3 yıllık
bir süre ile büyüme-gelişme, verim ve köklerindeki boya miktarının belirlenmesi
amaçlanıyor. Kökboya bitkisinin tohumlarındaki çimlenme oranının düşük ve
bitkinin hasat olgunluğuna gelme süresinin uzun olmasının en başta gelen
tarımsal üretim zorlukları olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa Tan, bu nedenle
çimlendirmeyi hızlandırmak ve hasat süresini kısaltmak için çalışmaya
başladıklarını ifade etti.
GÖSTERİ
BAHÇESİ VE GEN BAHÇESİ
Bahar dönemiyle
birlikte bitkinin arazi şartlarında çoğaltılması planlanırken farklı
genotiplerin yer aldığı bu bahçede bitkilerden tohum ve kök üretimlerinin
yapılması hedefleniyor. Trakya Üniversitesi'ne ait seralarda bakım ve
yetiştirme işlemleri süren bitki ile ilgili projelere de başlayan Trakya
Üniversitesi yönetimi, ileriye dönük olarak bitkinin ekildiği bir gösteri
bahçesi de oluşturmayı planlıyor.