Babafingo tartışması

Kakava - Hıdrellezin Dünü, Bugünü ve Geleceği konulu çalıştay Deveci Han Kültür Merkezi'nde yapıldı. Birçok araştırmacı ve akademisyen '˜Kakava' sözcüğünün kökeniyle ilgili çeşitli iddialar ortaya atarken bağımsız araştırmacı Sinan Şanlıel 'Romanların 6 Mayıs sabahı sudan çıkacağına inandıkları Babafingo çıkmayacak, beklemeyin' demesi bir tartışmayı da başlatmış oldu.

Halı yaydı, oturarak konuştu

Kakava - Hıdrellezin Dünü, Bugünü ve Geleceği konulu çalıştay Deveci Han Kültür Merkezi konferans salonunda gerçekleştirildi. Çalıştayda konuşan Edirne Roman Eğitim Gönlüleri Dernek Başkanı Turan Şallı, kürsü yerine sahneye yaydığı halı üzerindeki konuşmasında Kakava ve Hıdrellezin anlamını anlattı. Şanllı 'Bu etkinliğin içerisinde biz Romanlar olamazsak, olmayız. Çünkü bu hayatın doğal düzeni içerisinde biz varız. Kakava demek huzur, mutluluk ve heyecan demektir. Ben bu kürsüde konuşamıyorum, neden mi? Ne hikmetse bizim Roman dernekleri ülkemizde çok var. Bu yüzden buraya çıkıp konuşan bir bakıyorsun siyasetçi oluyor. Ben buradan konuşmayayım da bana da bulaşmasın. Ben doğal kültürümden sizlere bir şeyler anlatmak istiyorum. Biz eskiden çadırda otururduk ama çok şükür burada halı var. Bizim amacımız Kakava'yı sosyal ve kültürel anlamda Edirne'de daha iyi hale, daha iyi ortamlara getirmek. Kakava - Hıdrellezi daha iyi bir hale getirmek için bu çalıştayı düzenlemiş bulunuyoruz ve çok faydası olacağını da düşünüyorum' dedi.

'Önemli bir çalıştay'

Edirne Tanıtım ve Turizm Derneği Başkanı Bülent Bacıoğlu da çalıştayda yaptığı konuşmada kurumlar arası işbirliğinin geliştirilmesi adına böyle çalıştayların yapılmasını değerli bulduğunu belirterek 'Edirne'mizin tarihi, kültürel ve turistik etkinliklerini daha renkli yapmak, gelen turistleri en az sorunla, en maksimum mutlulukla geri göndermek adına önemlidir. Tarihi ve kültürel geçmişi olan değerlerimizin olduğu gibi geleneklere, göreneklere uygun şekilde yapılması adına bu çalışmalar değerlidir. Burada yapılan çalışmaların toplanıp rapor haline getirilmesi ve ilerleyen süreçte bu tür etkinliklerin en verimli şekilde yürütülmesi için bir adımdır. 2023 vizyonunda marka kentlerden biri olan Edirne'mize, milyonlarca turistin gelmesinde etkisi olan geleneksel, kültürel şenlikler, festivaller açısından değerli kılması açısından önemli bir çalıştay olduğunu belirtmek istiyorum' ifadelerini kullandı. konuştu.

"1+1'in 3 etmesini sağlayacağız"

Edirne Belediye Başkan Yardımcısı Dr. Ertuğrul Tanrıkulu Kakava '“ Hıdrellez konusundaki toplantıya dikkat çektiği konuşmasında şöyle dedi:  'Edirne Ticaret ve Sanayi Odası (ETSO) ile esnaf odalarının olmadığı bir Kakava - Hıdrellez Çalıştayının çok sağlıklı olmayacağını düşünüyoruz. Oysaki ETSO'da bizim bir komisyonumuz var. Geçen yıl gerçekleşen Kakava  - Hıdrellez'den hemen sonra bir komisyon oluşturuldu ve orada Kakava -Hıdrellezle ilgili tüm konular konuşuldu. Biz istiyoruz ki, Edirne'de özellikle festivaller konusunda yerel yönetimin katkısı göz ardı edilmemeli. 9 yıldır belediye başkan yardımcısıyım. 3 - 4 bin kişiyle gerçekleşen Kakava-Hıdrellez, son 5 yıldır çok daha fazla kişiyle yapılıyor. Şu anda rakam 100 bini geçti. Kakava - Hıdrellez'in yapıldığı tarihe baktığınızda, Edirne'deki tüm oteller şu anda dolmuş durumda. Bu çalıştayı yaparken, bu şehre katkı vermeyi amaçlıyorsunuz, çok iyi biliyorum. Ama burada asıl mesele şu: Biz bir şeyleri yapmaya çalışırken acaba ne kadar kişiyi toplayabiliriz, paydaş haline getirebiliriz, bunu konuşmamız gerekiyor. Yoksa hep bir taraf eksik kalacaktır. Edirne Belediyesi'nin Kakava-Hıdrellez şenliğine verdiği katkı inanılmaz boyutlarda. Yine Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü'nün inanılmaz bir katkısı var. Sizin vergilerinizle bu festivali finanse eden tek kurum; Edirne Belediye Başkanlığı. Biz geçen yılki şenliklerde sadece bir gece için 100 bin liranın üzerinde harcama yapmışız. Bu kadar önemli bir organizasyonun geleceği hakkında konuştuğumuz bir toplantının 20 kişiyle yapılmaması gerekiyor. Roman derneklerinin neden burada olmadığının net bir şekilde sorulması gerekiyor. Kakava - Hıdrellez Roman vatandaşların kültürü olmasına rağmen neden bu arkadaşlarımız gelmiyor? Bunu sorgulamak gerekiyor. Gelmeleri için neler yapılması gerektiğini konuşalım. Biz bunu hep birlikte yapabilirdik ve bu çalıştayı da bilimsel anlamda bir yerlere getirebilirdik. Bütün dostlarımızın yürekleri, '˜Edirne için daha fazla ne yapabilirim' diye çarpıyor. Buna inanıyorum.'

'Edirne'nin geleceği turizmde'

Edirne Kültür ve Turizm İl Müdürü Ahmet Hacıoğlu, Edirne'nin geleceğinin turizmde olduğunu belirterek 'Edirne keşfedilecek yer değil, yaşanacak yerdir. 5 yıl önce 3-5 bin kişinin takip ettiği bir festival bugün için 60-70 binleri geçmiş durumda. Geçen yıl 6 Mayıs'ta bu yıl için rezervasyonlar yapılmaya başlandı. Otel kapasitemiz, yurtları ve apartları da dahil edersek 6 binleri buluyor. 6 Mayıs'tan itibaren şu anda hiçbir yerde yer yok, tamamen dolu. Yerel dinamiklerin ve yerel yönetimlerin dahil olmadığı bir iş asla başarılı olamaz. Yerel dinamiklerden kastımız, romanlardır. Ama sadece bir derneği temsil eden romanlar değil, tüm Edirne'yi temsil eden romanlardır. Yerel yönetim derken de, yerel yönetimin partisi vs. olmaz. Seçilmiştir, gelmiştir ve başımızın üstünde yeri vardır. Dikkat edin son yıllarda gelen turistlerin sayısı gittikçe artıyor, sorunlar da gittikçe artıyor. Ancak özellikle son 2 yıldır yerel yönetimler, sorunların çözümü noktasında ciddi adımlar atıyor. Otopark ve temizlik başta olmak üzere. İnşallah bu yıl tuvalet konusunda çok sıkıntı yaşamayız. Bunlar bizim gerçek anlamda sıkıntılarımız. Bunları sabırla, birbirimize kenetlenerek çözebiliriz, birbirimizi eleştirerek değil. Otopark konusu mesela geçtiğimiz yıllara göre daha iyiydi. Eminim tuvalet konusu da geçen yıla göre daha iyi olacak. Altını çizerek net söylüyorum. Yerel dinamiklerin ve yerel yönetimlerin olmadığı bir iş başarılı olamaz. Bugüne kadar bu işe katkısı olan herkesi tebrik etmek lazım. Biliyorsunuz Kakava - Hıdrellez'in iki boyutu beni ilgilendiriyor. Birincisi 2017'nin sonunda UNESCO Kültür Mirası listesine girdi. Artık bu festival dünyaya mal oldu. Artık bu ritüelleri bozamazsınız, değiştiremezsiniz. Bu ritüellere sadece Edirne halkı değil, tüm dünya sahip artık. İkinci boyutu da, turizm boyutu. Otellerimiz dolu. Edirne artık turizm konusunda, festivallere doğru giden bir süreç içerisinde. Bando ve Ciğer Festivali'ne bakıyoruz. Otellerimiz yine dolu. Keşke bando ve ciğer birbirinden ayrılsa. Ölü sezonlarımız var bizim. O ölü sezonlara yayılabilir. Edirne'nin geleceği turizmdedir. Edirne keşfedilecek yer değil, yaşanacak yerdir' diye konuştu.

'Babafingo gelmeyecek'

Bağımsız araştırmacı Sinan Şanlıer ise yaptığı araştırmaların ışığında Kakava ve Hıdrellez hakkında konuşmada bir çok araştırmacı ve yazarın Kakava'nın ne anlama geldiği konusunda aktarımlarda bulundu. A. Paspatis'in Kakava'ya kazan, tencere anlamı yüklediğini, tencere bayramı anlamına geldiğini belirten Şanlıer 'Paspatis ayrıca Kakavanın Osmanlı devleti açısından önemini vurgulamakta ve bu toplantılara üç güne kadar izin vererek vergi toplamanın bir aracı yapıldığından söz etmektedir' dedi. Romanların geleceğine inandıkları Babafingo diye bir şey olmadığını ve Babafingo'nun gelmeyeceğini belirten Şanlıer Kakava ve Hıdrellezin ortak yanlarının çaput bağlama ve ateşten atlama olduğunu belirtti.

Şanlıer, Diyanet Vakfı'nın yayınlamış olduğu İslam Ansiklopedisinden yaptığı alıntıda şöyle dedi; 'Müslümanlarca Hızır ve Hıristiyanlarca Aziz Yorgi adına kutlanmasına rağmen doğrudan doğruya İslamla da Hıristiyanlıkla da ilgisi olmayan Ortadoğu ve Balkanlarda hem Müslüman hem de Hıristiyan hakların kutladığı bu yaz bayramının kökü İslam ve Hıristiyan önce ilk çağ Anadolu, Mezopotamya ve Orta Asya kültüründe aranmıştır.'

'Kakava'nın protokolü olmaz'

Edirne'nin önceki dönem belediye başkanlarından Ecz. İbrahim Ay ise 'Romanların Babafingo dedikleri, Mısır'da Tanrıya isyan etmiş bir Firavunun Nil Nehri kıyısındaki bir köyde suya gömülerek kaybolması efsanesidir. Kakava kültüründe Babafingo diye bir şey var' diye karşılık verdi. Kakava çalıştayına 4-5 Romanın katılmasının üzücü olduğunu belirten Ay, geçmiş dönemlerde yapılan Kakava kutlamalarını 'Kakavanın protokolü olmaz. Gogo mezarlığının orada eğlenceler yapılır. Müzik çalar, isteyen içkisini içer. Çeribaşı biraz uyanıksa bir defter alıp isteyenleri o deftere kaydeder, o kişinin Roman olduğu tescillenir. Hatta benim belediye başkanlığımda dönemin Edirne Valisi Ünal Erkan'nı ben o deftere kaydetmiştim' sözleriyle anlattı.