Trakya Üniversitesi'nde enerji altyapısına yenilik getirecek proje
Trakya Üniversitesi Elektrik ve Enerji Bölümü öğretim üyeleri Doç. Dr. Cihat Çağdaş Uydur ve Dr. Bekir Dursun, orta gerilim elektrik dağıtım sistemlerinde sıkça karşılaşılan gerilim düşüşü ve dalgalanması sorunlarına çözüm üretmek amacıyla yeni nesil bir trafosuz dinamik gerilim regülatörü (DVR) geliştirmek için kapsamlı bir proje yürütüyor. Bu çalışmanın tamamlanmasıyla birlikte elektrik şebekelerinde hem maliyet hem de hacim açısından önemli bir iyileşme sağlanırken, sistem verimliliğinin de ciddi oranda artması hedefleniyor.
Proje, Trakya Üniversitesi ile Amerika'daki üniversitelerde görev yapan akademisyenlerin ortak yürüttüğü uluslararası bir Ar-Ge iş birliğiyle hayata geçiriliyor. Geliştirilecek sistem, mevcut DVR teknolojilerinin ötesine geçerek trafosuz, modüler ve yüksek performanslı bir yapı sunacak. Enerji kalitesinin artırılmasına odaklanan proje, aynı zamanda sürdürülebilir ve akıllı enerji altyapılarının gelişimine katkı sağlayacak.
Doç. Dr. Cihat Çağdaş Uydur, projenin detaylarına ilişkin yaptığı açıklamada, günümüz enerji sistemlerinde yaşanan gerilim istikrarsızlıklarının sanayiden konutlara kadar birçok alanda olumsuz etki yarattığını belirtti. Uydur, 'Gelişmiş yarı iletken teknolojilerini, doğrudan güç elektroniği bağlantılarıyla birleştirerek klasik DVR sistemlerinin ötesine geçen, trafosuz bir model oluşturmayı hedefliyoruz. Bu sayede hem enerji kalitesi artacak hem de sistemin bakım ve kurulum maliyetleri önemli ölçüde düşecek. Ayrıca adaptif kontrol algoritmaları sayesinde regülasyon süreci gerçek zamanlı olarak optimize edilecek ve şebeke kararlılığı güçlendirilecek' dedi.
Projenin dört aşamada yürütüleceğini dile getiren Uydur, bu aşamaları 'tasarım, simülasyon, prototipleme ve test' olarak sıraladı. İlk aşamada modüler bir yapı tasarlanarak sistemin teorik modeli oluşturulacak, ardından geliştirilen yazılım aracılığıyla farklı şebeke senaryolarında performans analizleri gerçekleştirilecek. Laboratuvar ortamında yapılacak testlerle doğrulanan sistem, standartlara uygun hale getirildikten sonra prototip üretim sürecine geçilecek.
Uydur, projede uluslararası iş birliğinin kritik bir rol oynadığını da vurgulayarak, 'Farklı ülkelerden araştırmacılar ve kurumlarla ortak çalışmalar yürütüyoruz. Bu sayede en gelişmiş simülasyon araçlarına erişim sağlıyor, deneyim paylaşımıyla inovasyon sürecini hızlandırıyoruz. Enerji teknolojilerinde küresel ölçekte rekabetçi bir konuma ulaşmak istiyoruz' ifadelerini kullandı.
Proje ekibinden Dr. Bekir Dursun ise çalışmanın yalnızca akademik dünyaya değil, sanayi ve enerji sektörüne de somut katkılar sağlayacağını söyledi. Dursun, 'Geliştirmekte olduğumuz sistem, maliyet açısından uygun, kompakt ve farklı şebeke konfigürasyonlarına kolayca uyarlanabilir yapıda olacak. Bu yönüyle hem şehir içi hem de kırsal elektrik altyapılarında kullanılabilecek. Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu sırasında yaşanan dengesizliklerin azaltılmasına da katkı sunacak' diye konuştu.
Dursun, projenin tamamlanmasının ardından ortaya çıkacak çıktılar hakkında da bilgi vererek, 'Çalışma sonunda modüler bir DVR prototipi, kontrol algoritmalarının doğrulanmış sürümleri, simülasyon veri kümeleri ve orta gerilim şebekelerine uygun teknik kılavuzlar oluşturulacak. Bu çıktılar sayesinde sistemin farklı coğrafi ve endüstriyel koşullara uyarlanabilirliği kanıtlanmış olacak' dedi.
Her iki akademisyen de projenin enerji teknolojileri alanında ülke adına önemli bir yenilik olduğunu belirterek, elde edilecek bulguların daha verimli, dayanıklı ve çevre dostu elektrik şebekelerinin oluşturulmasına zemin hazırlayacağını ifade etti. Proje tamamlandığında, sadece akademik çevrelerde değil, aynı zamanda enerji üreticileri, dağıtım şirketleri ve sanayi kuruluşları tarafından da kullanılabilecek yeni bir teknolojik altyapının temellerinin atılması hedefleniyor.