Matcha çayı ölçüsünde fayda, fazlasında zarar
Son yıllarda sosyal medyada 'sağlıklı içecek' trendlerinin başında gelen matcha çayı, parlak yeşil rengi ve yüksek antioksidan kapasitesiyle dikkat çekiyor. Enerji verici özelliğiyle popülerleşen matcha, uzmanlara göre ölçülü tüketildiğinde fayda sağlayabiliyor ancak her bünyeye uygun değil.
Yeşil tonuyla dikkat çeken matcha, enerji verici etkisiyle öne çıkıyor. Çoğu kişi severek tüketse de uzmanlar, bu içeceğin herkeste aynı etkiyi yaratmadığını belirtiyor. Bu nedenle matchayı günlük rutine eklerken bilinçli ve ölçülü davranmak büyük önem taşıyor. Gölgede yetiştirilen özel yeşil çay yapraklarının toz haline getirilmesiyle elde edilen matcha, Japonya kökenli olup klasik yeşil çaya kıyasla daha yoğun kafein ve antioksidan içeriyor. Faydaları kadar, bilinçsiz ve aşırı tüketimi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Uzman Diyetisyen Selin Başkurt, matchanın içerdiği yoğun kafein nedeniyle aşırı tüketimin risk oluşturabileceğini belirtti. Japonya'dan dünyaya yayılan bu özel çay, gölgede yetiştirilen çay yapraklarının öğütülmesiyle elde ediliyor. Normal yeşil çaya kıyasla daha fazla kafein ve antioksidan barındıran matcha, doğru miktarda içildiğinde bağışıklığı güçlendirebiliyor.
Başkurt, matchanın içeriğinde bol miktarda EGCG (epigallokateşin gallat) bulunduğunu vurgulayarak şu bilgileri paylaştı: Hücre hasarını önleyebilir, Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımına katkı sağlayabilir, L-theanine sayesinde zihinsel konsantrasyonu artırabilir, Kafein ile birlikte dengeli bir uyarıcı etki sunabilir.
Ancak aşırı tüketim uykusuzluk, kaygı, kalp çarpıntısı gibi yan etkilere sebep olabiliyor. Karaciğeri hassas bireylerde toksik etki ihtimali olduğunu hatırlatan Başkurt, kansızlık yaşayanların da demir emilimini engellememesi için matchayı öğünlerden ayrı içmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca düşük kalite matchalarda ağır metal riski olabileceğine, hamile ve emziren kadınların temkinli davranması gerektiğine dikkat çekti.
'Her insanın metabolizması farklı işler' diyen Başkurt, sporcuların ve kafeine toleransı olan kişilerin doğru dozda matchadan fayda görebileceğini ifade etti. Genel olarak günde 1 fincan (1–2 gram toz matcha) güvenli kabul ediliyor. Fazlası ise karaciğerde yük oluşturabilir.
Başkurt, matchanın bilinçli tüketildiğinde sağlıklı yaşamı destekleyebileceğini, ancak kronik hastalığı bulunan veya düzenli ilaç kullanan kişilerin bir beslenme uzmanına danışmadan matchayı hayatlarına dahil etmemeleri gerektiğini vurguladı. Ebru yıldız Günenç