AFAD'a taktik'sel' araç

AFAD ve Bulgaristan İçişleri Bakanlığı Yangın Güvenliği ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen 'Sel Durumuna Hazırlıklı Olma ve Müdahale Etmek İçin İşbirliği' Projesi kapsamında nehir taşkınlarında yaşanan problemlere çözüm için alınan araç ve ekipmanlar tanıtıldı.

AFAD'A alınan taktiksel araç sayesinde taşkınlarda arama kurtarma çalışmaları daha hızlı ve etkili şekilde yapılacak. Yaklaşık 2 milyon TL'ye mal olan araç, içindeki ekipmanlarıyla birlikte Türkiye'de sel için özel yapılan ilk araç konumunda bulunuyor. Yapım firmasıyla görüşülerek hareket kabiliyeti yüksek bir şasi üretildiği ve içinde motopompu ve tüm arama kurtarma ekipmanlarıyla birlikte drone da bulunduğu ifade edildi. Bulgaristan İçişleri Bakanlığı Yangın Güvenliği ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen, AFAD'ın yüzde 56 ile lider ortak konumunda olduğu projenin maliyeti 600 bin EURO olarak açıklandı.

Bu projeyi hazırlık süreciyle birlikte yaklaşık 3 yıllık bir emeğin neticesinde sonlandırma aşamasına geldiklerini belirten AFAD İyileştirme Şube Müdürü ve Proje Yöneticisi Ali Altındal; '2015 yılında yaşadığımız sel neticesinde biz bir müdahale aşamasında eksiklerimizi net bir şekilde gördük. Bulgaristan'dan değerli dostlarımızla, ortaklarımızla beraber ne yapabiliriz yönünde çalışmaya başladık. Meriç, Arda ve Tunca Nehri Bulgaristan'dan doğuyor, ülkemizde devam ediyor. 2 ülkenin ortak sorunuydu bu nehirler. Derdimizin aynı olmasından dolayı böyle bir projeye ihtiyaç duyduk, ne yapabilirizi konuştuk. Ölçüm aşamasını başardık, DSİ belli noktalara sensörlerini koydu. Biz suyun 12 saat öncesinde ne miktarda geleceğini tespit ediyoruz ama müdahale aşamasında eksiklerimiz vardı. Proje ortağımız olan Bulgaristan İçişleri Bakanlığı Yangın Güvenliği ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ile beraber bu işe başladık. Proje amacımız müdahale kapasitemizi arttırmaktı. Bu kapsamda kurumumuza 13 buçuk ton kapasiteli bir tam teşekküllü arama kurtarma yapabilecek, sele müdahale edebilecek kamyon aldık. Özellikle selde Karaağaç bölgesine askeri araçlar girebiliyordu ama biz giremiyorduk. Askeri araçların hareket kabiliyeti çok üst düzeydeydi, bizim elimizde böyle bir araç yoktu. Çok iddialı olacak ama bu araçtan ülkemizde başka özellikle sel için yapılmış başka arama kurtarma aracı yok, ilk biz yaptık. Yapım firmasıyla özel görüşmeler yaptık, bizim için özel şase ürettiler. Taktik tekerlekli, hareket kabiliyeti yüksek özel drone'lu bir araç aldık. Ankara'da üst donanımı tamamlandı. Üst donanım aşamasında kurumumuzun mühendisleri, tüm yapım aşamasında oradaydık. Aracın üzerine bot elektromekanik bir sistemle çıkarılıyor. Yani bu bot bir römork vasıtasıyla taşınmıyor. Römork vasıtasıyla bir botun taşınması çok zahmetliydi. Hareket kabiliyetinizi kısıtlıyordu. Böylece bunu da çözmüş olduk. İçinde motopompu ve tüm arama kurtarma ekipmanları var. Projeyle aldıklarımızın yanında diğer afetlere müdahale edebilmek içine deprem ve enkaz kaldırma ekipmanları da kendimiz ekledik. Bunlarla beraber yaklaşık 2 milyon TL'lik bir araç oluştu. Aracın içinde sualtı arama robotumuz var. Bu robot Meriç Nehri'nde belki çok hareket kazandırmayacak ama özellikle göletlerde, barajlarda, suyun altını göremiyorduk, bu robot suyun içerisine dalacak, biz de yukarıdan aradığımız nesneyi görebileceğiz. Altında bir kafesi var ve 80 kilo yük taşıyabiliyor, bunu tutup kancası vasıtasıyla yukarı çıkarabilecek. En önemli şey görmekti. Ulaşamadığımız notkayı görebilmek için drone ilave ettik ve aracın üzerinde canlı yayın da yapabiliyor' ifadelerine yer verdi.

'200 metreye kadar halat fırlatabiliyoruz'

Bu proje kapsamında elde ettikleri başka bir kazanımın da, iki ülke arasında özellikle uzman kadrolarda büyük bir dostluğun oluştuğunu belirten Edirne Afet ve Acil Durum Müdür Vekili Kürşat Erata; 'Herhangi bir taşkın veya selde ihtiyaç duyulduğu takdirde ortaklaşa müdahale edebilme kapasitesine de eriştik. Bu yönden çok mutluyuz. Bu projede emeği geçen tüm arkadaşlara çok teşekkür ediyoruz. Projede önemli olan Edirne'nin afetselliğiyle ilgili çalışmamız gerekiyordu. Edirne'nin afetselliği açısından risk oluşturan en büyük sorunumuz su taşkınları ve sel. Son olarak bunu 27-28 Kasım'da Edirne'de yine yaşadık. Bu vaka esnasında da fark ettik ki çok isabetli bir proje oldu. Çünkü müdahale kapasitemizi arttıran bir aracımız olacak. İçindeki donanımları da gördük. Herhangi bir afetsellik esnasında büyüklüğünü en iyi havadan görüntülemek ve tanımlamak mümkün olabiliyor, onun için de ekipmanlar o yönde yapıldı. Karşıya geçemediğimiz anlar oluyordu taşkın esnasında, bunun için bir fırlatma tüfeği konuldu araca. 200 metre mesafeye kadar halat fırlatabiliyoruz, bu şekilde karşıdaki insanları çekme şansımız olacak artık' dedi.

'En önemlisi dostluktu'

Proje kapsamında kendi yaptıkları hakkında bilgiler veren Bulgaristan İçişleri Bakanlığı Yangın Güvenliği ve Sivil Savunma Genel Müdürlüğü Uluslararası Projeler Departmanı Şefi Spiridon Aleksandrov; mükemmel bir işbirliği geliştirdiklerini ve gelecekte de bu tür projelerde ortak olmayı umut ettiklerini belirterek şunları ifade etti; 'Departmanımızın görevi afetlerle verimli mücadele verebilmek ve önlem almak. Yangın, sel taşkını, biyolojik ve kimyasal hasarların oluşturduğu durumlar gibi afetlerin başladığı andan bitene kadar önlem alıp engellemek en büyük amacımız. Diğer bir deyimle Türkiye'deki AFAD'ın yaptığı işin eşdeğer durumu bu. İki birimin uzmanları arasında 3 yıl önce bu proje başlamıştı. İkili ilişkiler bağlamında ilk baş ihtiyaçların analizi yapılması gerekiyordu. Bölge için en büyük problem sel taşkını olduğu için ilk olarak bunun üzerinde yoğunlaştık. Sel anında reaksiyon göstermek için teknik donanım eksikliğini gidermenin önemli olduğunu tespit ettik. Aynı zamanda ortaklarımız arasında bu teknik çalışma yanında işbirliğimiz de oldu. Proje kapsamında birimimiz 100'e yakın su bariyeri satın aldı. Yine bu bariyerlerin taşınmasına yardımcı olacak bir pikap satın aldık. Bu pikap 20 su bariyeri taşıyabiliyor, aynı zamanda ağır tonajlı suları tahliye edebilecek bir su pompasını taşıyor. Aynı şekilde proje kapsamında 2 drone, bir adet de insansız hava aracı satın aldık ki bu aldığımız ekipman sayesinde olayın geliştiği bölgenin gözlemini daha iyi yapabileceğiz. En önemlisi proje kapsamında geliştirdiğimiz dostluk ilişkileriydi'.

'İlişkilerimizi geliştirmeye devam edeceğiz'

Toplantının ardından 2 milyon TL'ye mal olan araç, içindeki ekipmanlarıyla birlikte Meriç Nehri'nde düzenlenen tatbikatla tanıtıldı. Tatbikata Edirne Valisi Ekrem Canalp de katıldı. Canalp, tatbikat öncesi yaptığı açıklamada, Türkiye ile Bulgaristan arasında işbirliğinin devam edeceğini söyleyerek; 'Devlet Başkanları düzeyinde çok iyi bir ilişki var ve bu ilişkinin de alt düzeylere de çok iyi yansımalarını görüyoruz. Geçen yıl da Edirne Vali'miz Günay Özdemir, Bulgaristan'da devlet başkanı ile görüşmüştür. Edirne ile Bulgaristan arasındaki ilişkilerimizi bundan sonra da geliştirmeye devam edeceğiz' sözlerine yer verdi.

İnsani boyutta işbirliği

Canalp'in konuşmasının ardından açıklamalarda bulunan Aleksandrov ise projenin Bulgaristan ve Türkiye'nin bazı durumlarda birlikte hareket edebileceğini gösterdiğini söyleyerek; 'Bu proje teknik ekipman ve donanım ortaklığından öte, insani boyutta da işbirliği yapabileceğimizi gösterdi. İşbirliğimizi, AFAD'taki meslektaşlarımız ile devam ettirmeyi düşünüyoruz' dedi.

Örneği yok

Açıklamaların ardından Edirne Afet ve Acil Durum Müdür Vekili Kürşat Erata, 2 milyon TL'ye mal olan araç ve içindeki ekipmanları tanıttı. Erata, özel bir firma ile görüşmeler yapılarak özel bir üretim sonucu aracın ortaya çıktığını belirterek; 'Aracın pek bir emsali yok. Donanımı da Ankara'da yapıldı. Donanımlarının içerisinde drone, halat fırlatma tüfeği, bot, bot motoru, jeneratör, motopomp gibi her türlü müdahaleye ve özellikle sel ve taşkın ağırlıklı müdahaleye hazır bir araç tasarlandı. Tasarlanma sürecinde de tekrar Ankara'da mühendislerle ortak çalışma yapıldı. Türkiye'de sel amaçlı önceliği olan bir araç yok. Aracımız aynı zaman 4x4 taktik tekerlek üzerindedir. Botumuzu da üzerinde taşıyoruz. Böylelikle herhangi bir çekçek kullanmadan daha kısa sürede olay yerine intikal etme şansımız mevcuttur' ifadelerine yer verdi.

Tatbikat gerçeğe dönüştü

Sunumun ardından Meriç Nehri'nde AFAD ve UMKE ekipleri ortak tatbikat gerçekleştirdiler. Tatbikat senaryosunda AFAD ekipleri tarafından bot ile kurtarılan Meriç Nehri'ndeki yaralı, kıyıda müdahale için bekleyen UMKE ekiplerine ulaştırılarak, 112 Acil ambulansı ile hastaneye sevk edildi. Tatbikat sırasında AFAD ekipleri ile birlikte yaralıyı taşıyan botun Meriç Nehri sularının azaldığı kıyı bölgesinde karaya oturması dikkat çekti. Karaya oturan bot, UMKE ekipleri tarafından atılan halat ile kıyıya çekilirken, botun kıyıya çekilmesinin ardından UMKE ekipleri yaralıyı ambulansa ulaştırdı. Tatbikatın sona ermesinin ardından tüm katılımcılara ikramlarda bulunuldu.