Buzdolabı nasıl kullanılmalı?
Evlerin vazgeçilmez beyaz eşyalarından olan buzdolabı doğru kullanıldığı takdirde sağlık açısından önemi oldukça yüksekken, yanlış kullanım durumunda da o kadar risk yaratıyor.
Halk Sağlığı uzmanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, buzdolaplarının sağlık açısından ne kadar önemli olduğunu, ancak doğru kullanılmadığında ise sağlık risklerine yol açabileceğini söyledi.
Sağlık Uzmanları, doğru kullanılmayan buzdolaplarının sağlık açısından yol açabileceği riskler ile ilgili uyarıyor.
Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Faruk Yorulmaz, her evin ve her işyerinin vazgeçilmezi olan buzdolapları, gıda güvenliği açısından kritik bir rol oynadığını söyledi. Yanlış kullanımda ise gıda kaynaklı sağlık problemlerinin yaşanabileceğini belirtti.
Yorulmaz, buzdolaplarının düzgün çalışabilmesi için bazı temel kurallara uyulması gerektiğini vurguladı.
İlk adımın, buzdolabı kullanım kılavuzunun dikkatlice okunması olduğunu söyleyen Yorulmaz, buzdolabının serin, güneş ışığı almayan ve ısı kaynaklarından uzak bir yerde, düzgün bir şekilde yerleştirilmesi gerektiğini belirtti.
Buzdolabının iç sıcaklığının doğru ayarlanmasının önemine dikkat çeken Yorulmaz, mikropların üremesi için tehlikeli olarak kabul edilen 5-63°C aralığının buzdolabında sağlanması gerektiğine değindi. Buzdolaplarının 4°C ve altında, dondurucuların ise -18°C’de tutulması gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Yorulmaz, buzdolabının farklı raflarında sıcaklık farklılıkları olduğunu belirtti. Üst rafların 2-3°C, alt rafın 1°C, kapı raflarının 3-4°C ve meyve-sebze çekmecelerinin ise 2°C civarında olduğunu söyledi. Yiyeceklerin bu raflarda doğru bir şekilde yerleştirilmesi gerektiğini belirten uzman, çiğ et, kanatlı et ve balık gibi ürünlerin en alt rafta, plastik torbalarda saklanmasının önemini vurguladı.
Sıcak yiyeceklerin buzdolabına konulmamasını gerektiğine dikkat çeken Yorulmaz, tamamen soğuduktan sonra dolaba yerleştirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, buzdolabındaki yiyeceklerin düzenli olarak kontrol edilmesi gerektiğini ve ambalaj üzerindeki saklama talimatlarına uyulması gerektiğini söyledi.
Prof. Yorulmaz, kıyma, kümes hayvanları ve balıkların 1-2 gün, biftek ve kuzu etlerinin ise 3-5 gün, pişmemiş yumurtaların 4-5 hafta boyunca güvenle saklanabileceğini belirtti. Buzdolabından çıkarılan yiyeceklerin oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekletilmeden tüketilmesi gerektiğini ekledi.
Buzdolabında koku yapan besinler genellikle bozulmuş et, çürümüş meyve veya sebzeler ve açıkta bırakılan süt ürünleri olduğunu belirten Prof. Yorulmaz, ‘açık konulan gıdalar da buzdolabında kötü koku yayabilir. Kötü kokuların giderilmesi için bozulan gıdalar atılmalı ve buzdolabı uygun biçimde temizlenmelidir’. Dedi.
İyi kapatılmış cam kapları kullanmak ya da streç ile gıdaları hava almaz biçimde sarmak en doğrusu olduğunun altını çizen Yorulmaz, ‘kokularla başa çıkmak için alt rafta açık bir bikarbonat kabı bulundurmak ya da sebze çekmecesinin altına biraz bikarbonat serperek üzerini kâğıt havluyla örtmek faydalıdır. Üç ayda bir bikarbonat değiştirilmelidir. Bozulan yiyecekler buzdolabında uzun süre kalmışsa, kötü kokunun çıkarılması zor olabilir. O zaman, buzdolabının içi sirke ve suyla silinmeli ve en az 24 saat içi boş ve kapısı açık bırakılarak hava alması sağlanmalıdır. Rafların en arkasına taze kahve tozu veya dondurucu da dahil içine vanilyaya batırılmış bir pamuklu çubuk yerleştirmek kötü kokuyu ortadan kaldırır’. Sözlerine değindi.
Buzdolabına dökülenler hemen silinmesi gerektiğini söyleyen Yorulmaz, üç ayda bir tüm buzdolabının temizliği yapılması gerektiğini belirtti.
Yorulmaz sözlerine şu şekilde devam etti; “buzdolabı iç ve dış temizliği için ilk adım, fişinin çıkarılmasıdır. Buzdolabı tamamen boşaltılarak ve raf, çekmece gibi tüm parçaları çıkarılarak, buzdolabını çizmemesi için yumuşak bir sünger ya da bez kullanılarak, sıcak su ve az miktarda bulaşık deterjanıyla temizlenmeli ve temiz ılık su ile deterjan kalıntısı kalmayacak biçimde durulanmalıdır. Daha sonra yumuşak bir bez ile kurulanmalıdır. Kapısı açık bırakılarak içinin tümüyle kuruması sonrası içine konulacak olanlar uygun biçimde yerleştirilmelidir. Buzdolabının arkasını ve altı da temizlenmelidir. Buzdolabınızın arkasındaki metal kafes ve altındaki kompresörün üzerindeki kir ve tozların kirli olması verimi olumsuz etkiler”. Ebru Yıldız Günenç